به گزارش چغادک‌نیوز: حسین دشتی، تحلیلگر مسائل سیاسی در یادداشتی پیرامون پذیرش آمریکا در عقب افتادن از نظم جهانی نوشت: عقب‌نشینی آشکار ایالات متحده از جایگاه رهبری مطلق در جهان، نشانه‌ای از پایان دوران تک‌قطبی و آغاز نظمی چندقطبی است. این تغییر تاریخی می‌تواند سرآغاز تحولی بنیادین در توازن قدرت جهانی باشد.

بر پایه آنچه آرنو برتران، تحلیلگر برجسته فرانسوی، روز دوم فوریه ۲۰۲۵ در شبکه اجتماعی X (توئیتر سابق) منتشر کرد، ایالات متحده برای نخستین‌بار در دهه‌های اخیر رسماً از هژمونی جهانی خود صرف‌نظر کرده و چندقطبی بودن جهان را به رسمیت شناخته است، وی نوشت: اهمیت این تغییر بزرگ را نمی‌توان بیش از حد بیان کرد.

برتران افزود: برای نخستین بار در چند قرن اخیر، غرب رسماً می‌پذیرد که دیگر رهبر بلامنازع جهان نیست؛ به گزارش وی، این چرخش موضع تنها یک تغییر سیاسی نیست؛ بلکه نشانه فروریختن یک ساختار تاریخی است که پس از جنگ جهانی دوم بر جهان حاکم بود.

به گفته این تحلیلگر، اکنون دیگر نمی‌توان با مدل‌های قدیمی جهان را مدیریت کرد. قدرت‌هایی مانند چین، هند، ایران و برخی کشورهای در حال توسعه، سهم بیشتری از قدرت جهانی مطالبه می‌کنند و عملاً در حال ایفای نقش‌های کلیدی در سیاست، اقتصاد و امنیت بین‌الملل هستند.

وی خاطرنشان کرد که ایالات متحده به دلیل بحران‌های داخلی، کاهش قدرت اقتصادی و ناتوانی در مداخله مؤثر در منازعات جهانی، دیگر قادر به حفظ امپراتوری جهانی خود نیست، به باور او، پذیرش چندقطبی بودن جهان، از سر ناچاری و واقع‌گرایی بوده نه انتخابی داوطلبانه.

به گزارش برتران، واشنگتن در سال‌های اخیر در برابر چین و روسیه، درگیر نوعی سردرگمی راهبردی شده و ائتلاف‌های سنتی غرب نیز دچار فرسایش شده‌اند، وی تأکید کرده است که اگر آمریکا همچنان در توهم گذشته باقی بماند، از درون نیز دچار فروپاشی سیاسی خواهد شد.

او هشدار داده است: پذیرش واقعیت بهتر از اصرار بر توهم است، نظم جدیدی در حال تولد است که در آن نه غرب، بلکه جهان به‌طور جمعی بازیگر اصلی خواهد بود.

این نگاه البته محدود به تحلیلگران خارجی نیست. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، نیز در گفت‌وگو با مگان کلی مجری مشهور آمریکایی، اظهار داشته است که دوره جهان تک‌قطبی به پایان رسیده و چند قطبی بودن، واقعیتی گریز ناپذیر است.

روبیو گفته بود: جهانِ صرفاً تک‌قطبی طبیعی نیست… آن فقط نتیجه‌ی پایان جنگ سرد بود، حالا به سمت جهانی چندقطبی می‌رویم.

پذیرش این واقعیت از سوی یکی از مقامات بلندپایه آمریکا آن هم به‌صورت علنی، نشانه‌ای آشکار از آغاز دورانی تازه در نظم بین‌الملل است، دورانی که در آن دیگر خبری از سلطه یک‌جانبه نخواهد بود و باید برای موازنه‌ای پیچیده و چند جانبه آماده شد.

اکنون پرسش اینجاست که جایگاه جمهوری اسلامی ایران در این نظم نوین چه خواهد بود؟ آیا ایران می‌تواند از فرصت گسست قدرت آمریکا بهره بگیرد و با تقویت دیپلماسی منطقه‌ای و شرقی، جایگاه راهبردی خود را تثبیت کند؟ پاسخ این پرسش‌ها، آینده سیاست جهانی را روشن‌تر خواهد کرد./ انتهای پیام